گسترش تخفیف‌های عمیق در بلک‌فرایدی و «بلک نوامبر» سود شرکت‌ها را تهدید می‌کند، ارزش برندها را فرسایش می‌دهد و فروش فصل تعطیلات را مختل می‌سازد.
در سال‌های اخیر بلک‌فرایدی از یک رویداد خرید آمریکایی به موج جهانی تخفیف تبدیل شده و کارشناسان بازاریابی هشدار می‌دهند که این جریان، برندها را وارد چرخه‌ای خطرناک از کاهش قیمت، فشار بر حاشیه سود و افت فروش در ماه‌های پایانی سال کرده است.
تحلیل‌های تازه از روند جهانی خریدهای پایان سال نشان می‌دهد بلک‌فرایدی دیگر یک رویداد یک‌روزه نیست، بلکه به «بلک نوامبر» تبدیل شده؛ دوره‌ای که بسیاری از خرده‌فروشان در تلاش برای رقابت، تخفیف‌هایی ارائه می‌کنند که بیشتر از آنکه باعث افزایش سود شوند، به برند و مالیات اقتصادی آن‌ها آسیب می‌زنند.
ریشه‌های این رویداد به دهه ۱۹۵۰ و شهر فیلادلفیا بازمی‌گردد؛ زمانی که پلیس‌های محلی روز پس از شکرگزاری را به دلیل هرج‌ومرج، ازدحام و افزایش جرم «بلک‌فرایدی» نامیدند. این عنوان بعدها در رسانه‌ها فراگیر شد و در دهه‌های بعد به یکی از اصلی‌ترین روزهای خرید در آمریکا تبدیل گشت.
اما نقطه تحول زمانی رخ داد که آمازون در سال ۲۰۱۰ بلک‌فرایدی را وارد بازار بریتانیا کرد. عملکرد موفق ابتدایی، که حتی باعث از کار افتادن سایت و فروش لحظه‌ای محصولات شد، موجی ایجاد کرد که به‌سرعت سایر خرده‌فروشان را به رقابت کشاند. طی چند سال، بلک‌فرایدی از یک روز خرید به یک ماه کامل تخفیف گسترده تبدیل شد؛ روندی که بسیاری آن را نتیجه مستقیم استراتژی حجم‌بالا و حاشیه‌کم آمازون می‌دانند.
اکنون کاربران با تخفیف‌های ۴۰ درصدی برندهای لوکس، ۵۰۰ پوند تخفیف اضافه برای خودرو، فروش‌های «بهتر از نصف قیمت» در حوزه زیبایی و حتی تخفیف‌های ۹۰درصدی در برخی فروشگاه‌های تکنولوژی مواجه هستند. حتی بانک‌ها نیز وارد رقابت شده‌اند و پاداش نقدی برای انتقال حساب ارائه می‌کنند.
کارشناسان بازاریابی سه پیامد اصلی را برای این روند برمی‌شمارند:
۱. آسیب تدریجی به برند
تمرکز شدید بر قیمت و تخفیف در کوتاه‌مدت می‌تواند تصویر تمایزیافته برند را فرسایش دهد. هنگامی که همه برندها وارد جنگ قیمتی می‌شوند، ارزش‌های احساسی و هویتی برند قربانی می‌شود و کسب‌وکارها در ذهن مصرف‌کننده به محصولاتی قابل‌جایگزین و صرفاً «ارزان‌تر» تبدیل می‌شوند.
۲. کاهش سودآوری و فشار بر حاشیه سود
مطالعات دانشگاهی نشان می‌دهد حفظ قیمت پریمیوم مهم‌ترین عامل سود شرکت‌هاست. بسیاری از خرده‌فروشان اگرچه در دوره بلک‌فرایدی به افزایش فروش دست پیدا می‌کنند، اما کاهش شدید حاشیه سود اغلب این رشد را بی‌اثر می‌کند. پرسش کلیدی این است: این حجم فروش آیا واقعاً سود ایجاد می‌کند؟
۳. افت فروش پس از دوره تخفیف
بخش قابل‌توجهی از خریدهای بلک‌فرایدی در واقع خریدهایی است که مصرف‌کننده فقط جلو انداخته است. به همین دلیل، بسیاری از فروشگاه‌ها در ماه دسامبر با افت شدید تقاضا روبه‌رو می‌شوند؛ موضوعی که برای فصل کریسمس و پایان سال زیان‌بار است.
تحلیل‌ها تأکید می‌کنند که بلک‌فرایدی به جای فرصتی برای رشد، برای بسیاری از برندها به تهدیدی جدی تبدیل شده است؛ تهدیدی که در صورت نداشتن استراتژی درست، می‌تواند ارزش برند، سودآوری و چرخه فروش شرکت‌ها را مختل کند.
