حمله بهترین دفاع

اقتصاد کشور دچار بحران شده و بسیاری از کسب وکارها با چالش روبرو ‌و به دنبال راهکارند. ناصر پاشاپور نیکو رهبر کارآفرین و مدیرعامل گروه dnaunion در نشست خبری” بررسی فرصت‌های کسب وکار در بحران اقتصادی اخیر” که با حضور خبرنگاران اقتصادی رسانه‌های مختلف برگزار شد، گفت: اقتصاد کشور در شرایط بحرانی قرار گرفته است . اما بحران دائمی نبوده و بالاخره تمام خواهد شد. مهم این است که کسب وکارها چگونه از آن بیرون بیایند. در این شرایط کسب وکارها به گروه‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. برخی از کسب وکارها کاملا احساس نا امیدی کرده و خود را در بحران غرق شده می‌بینند و یا سعی می‌کنند با کسب وکارهای قوی‌تر ادغام شوند. در این باره نمونه‌های مختلفی را می‌توان عنوان کرد: نمونه‌های به مانند ادغام تاژ با هنکل پاک‌وش و… . در این میان گروهی نیز در پی فرصت یابی بوده و از آب گل آلوده بحران ماهی‌گیری می‌کنند، چنین برندهایی پس از بحران ماندگار نبوده و به سراغ حوزه‌های دیگری می‌روند. گروه دیگری از کسب وکارها به فکر چاره بوده و دائما راهکارهای مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهند. این دسته از کسب وکارها نه تنها از بحران خارج می‌شوند، بلکه پس از آن نیز رشد می‌کنند. کسب وکارهای گروه آخر درک درستی از تغییرات بازار، رقبایشان و مصرف کنندگان دارند. آنها استراتژی حمله را به جای دفاع بکار گرفته‌اند.

اتحاد مهمترین فاکتور در بحران 

پاشاپور نیکو در ادامه افزود: علاوه بر این کسب وکارهای که در شرایط بحران به فکر اتحاد هستند، مسیر درست تری را انتخاب می‌کنند. آنها صادرات را به عنوان یک منبع درآمد در نظر گرفته و بطور مرتب به دنبال یک بازار باثبات هستند. همچنین توسعه محصول؛ استراتژی دیگری‌ست که کسب وکارهای موفق آن را اجرایی می‌کنند. ارتقاء برند نیز فاکتور دیگری‌ست که کسب وکارها باید به آن دقت کنند. چون پس از بحران و بازگشت کسب وکارهای خارجی، کسب وکارهای ایرانی مقلوب برندینگ قوی آنها می‌شوند. در این میان بحران بهترین زمان برای آماده سازی زیر ساخت کسب وکارها است. در این شرایط رقابت کم و تقاضای محصول در بازار بسیار است.
چنین روندی باعث شد که بسیاری از کشورهای قدرتمند در دنیا شروع به صدور کالاهای خود در نقش سربازان جنگی کنند. سربازانی که در زندگی ایرانیان رخه کرده و هر خانه چندین سرباز را در خود جای داده است. حال اگر کشور ما نیز به کسب وکارها به چشم سربازان نگاه می‌کرد، دیگر اجازه‌ی فقط فعالیت داخلی به آنها نمی‌داد و کسب وکارها را ملزم به فعالیت در خارج از کشور نیز می‌کرد. بنابراین استراتژی خودکفایی در زمان بحران جوابگو نبوده و باید به سراغ صادرات رفت. از طرفی برندهای ایرانی مزیتی برای صدور ندارند.

اعتمادسازی در زمان بحران 

گردهارد بارکوس مدیرعامل شرکت سرتیوس و عضو مدیره dnaunionیکی دیگر از سخنران نشست درباره شرایط بانک‌ها در زمان بحران گفت: مهم‌ترین فاکتوری که بانک‌ها باید در زمان بحران به آن توجه کنند، مسئله اعتمادسازی است. آنها فقط از طریق این فاکتور می‌توانند، سرمایه‌های مردم را به سمت خود جذب کنند. از طرفی آنها باید به سمت بانکداری الکترونیکی به دلیل کاهش هزینه بروند. این شیوه از بانکداری برای مشتریان نیز سودآور خواهد بود. این درحالی‌ست که آنها به سراغ استراتژی‌های کوتاه مدت که سریعتر به نتیجه می‌رسد، می‌روند.

انگیزه رقابت در فضای باز اقتصادی

بارکوس در ادامه افزود: وقتی مرزهای کشور بسته شود، انگیزه‌ای برای رقابت میان کسب وکارها وجود نخواهد داشت. در چنین شرایطی توجه به تولید محصولات ارزشمند مهمتر از توجه به قیمت عرضه محصول است. البته باید در نظر گرفت: ارزش‌های خلق شده در محصولات ایرانی، ارزش‌های نیستند که مصرف کننده ایرانی بخواهد برای آنها هزینه کند. ارزش‌های خلق شده توسط برندهای خارجی ربطی به کیفیت ندارند، آنها بر روی بسته بندی، نحوه فروش، مارکتینگ و … زمان صرف می‌کنند.
همچنین در زمان بحران کسب وکارها سه واکنش از خود نشان می‌دهند. دسته‌ای از آنها نگران تهیه موارد اولیه خود هستند. دسته‌ای دوم: خوشحال از تحریم و به این فکر می‌کنند که در این شرایط محصولاتشان را راحت‌تر می‌فروشند. این دسته باید بدانند که تقاضای مشتریان تغییر می‌کند و آنها نباید خشنود از شرایط باشند. دسته سوم به فکر رشد کسب وکار خود هستند. چنین کسب وکارهای به فکر کسب تجربه و تقویت زیرساخت‌های خود هستند و خواستار ساخت برند خود هستند.

برندسازی در زمان بحران 

محمد موسوی مدیرعامل شرکت ارتباط تصویر اشاره و عضو هیات مدیره گروه در ادامه با اشاره به اینکه کسب وکارهای کمی در زمان بحران به سراغ برندسازی می‌روند، گفت: عدم توجه به برندسازی باعث شده که پس از بحران بسیاری از کسب وکارهای کوچک در ایران از بین بروند. چنین کسب وکارهایی بعد از بحران نیز گزینه خوبی برای سرمایه گذاری نیستند. ساختن برند قوی در زمان بحران از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است. در این راستا ساختن برندهای که رقبای خارجی به آنها وارد نشده‌اند نیز اهمیت دارد. برخی از حوزه‌ها به مانند شوینده‌ها فضای ساخت برندهای قوی را برای کسب وکارها فراهم کرده است. در نظر داشته باشید، برندهای خارجی صادرکننده در زمان بحران نیز کالاهای خود را در زمان پس از بحران تقویت می‌کنند. به هرحال بحران به تازگی آغاز شده و بسیاری از کسب وکارها در حال رصد فضای کاری خود هستند. آنها در حال برنامه‌ریزی برای حضور در بحران هستند. از زمانی که موضوع خروج ایران از برجام مطرح شد، موضوع بحران نیز برجسته شد. از آن زمان سه ماهی گذشته و کسب وکارهای ما آنقدر چابک نیستند که بخواهند به این سرعت برنامه‌ریزی و اجرا کنند. فعلا آنها در پی تهیه مواد اولیه و ارز خود هستند. بنابراین قضاوت کردن درباره عملکرد کسب وکارها در زمان بحران کمی زود است. آنها هنوز موقعیت را ارزیابی نکرده و باید به فکر برنامه ریزی باشند. آنها باید مراقب باشند، زمانی که بحران به پایان می‌رسد، رقبای دیگر جای آنها را در بازار نگیرند.