ایران تلنت این روزها تبدیل به مرجع اصلی استخدام در کشور شده است. پلتفرمی که روز به روز با ارائه محصولات جدید‌تر در حال گسترش است. با آسیه حاتمی مدیرعامل و بنیانگذار ایران تلنت به گفتگو نشسته‌ایم تا درباره عملکرد این پلتفرم و محصولات دیگر آن بیشتر بدانیم. این گفتگو را در ادامه بخوانید.
کمی درباره خودتان برایمان بگویید؟
آسیه حاتمی فارغ التحصیل رشته مهندسی پلیمر از دانشگاه امیر کبیر هستم. پس از فارغ التحصیلی در یک شرکت فعال در حوزه نرم افزار مشغول به کار شدم، شرکتی که قرار بود خدمتی را در حوزه کاریابی آنلاین خلق و ارائه کند. البته این سرویس با طرح کسب وکاری که ایران تلنت آن را ارائه کرده بسیار متفاوت بود. به هرحال، برای راه‌اندازی این خدمت وارد شرکت تازه شدم و شروع به جذب مشتری برای آن کردم. پس از یکسال تلاش مداوم بالاخره خدمت مورد نظر جان گرفت. اما بحران داخلی شرکت مانع حرکت رو به جلوی آن محصول و من شد. برای آن خدمت بسیار تلاش کرده بودم و نمی‌توانستم بگذارم که تمام تلاش‌هایم از بین برود. همین موضوع انگیزه‌ای شد که کسب وکار خودم را با نام ایران تلنت شروع کنم. ایران تلنت نیز روزهای اول با همان ماهیت سرویس کاریابی آنلاین شروع به کار کرد اما به مرور زمان توسعه یافت و در حال حاضر تبدیل به یک سایت استخدامی شده است.
سایت ایران تلنت با وبسایت‌های و یا موسسات سنتی کاریابی چه تفاوتی دارد؟
ایران تلنت تنها در چند سال اول فعالیتش یک وبسایت کاریابی آنلاین محسوب می‌شد. در موسسات کاریابی تعدادی متخصص حوزه جذب و استخدام فعالیت می‌کنند که پس از دریافت رزومه و مصاحبه و بررسی، نتیجه ارزیابی افراد را به کارفرمایان ارائه می‌کنند.
اما همانطور که گفتم بیزنس مدل ایران تلنت به این شکل نیست و هم‌اکنون به یک ارائه دهنده‌ی خدمات پیشرو در کار و خدمات استخدام آنلاین در ایران تبدیل شده است. ماهیت یک سایت استخدامی این نیست که در زمینه جذب و استخدام مشاوره بدهد. این سایت وظیفه دارد با کمک تکنولوژی جمعیت کارجویان را به کارفرمایان وصل کند. بنابراین، علاوه بر تفاوت بیزینس مدل موسسات کاریابی و سایت استخدامی، افراد فعال در این دو کسب و کار نیز با یکدیگر متفاوت هستند. موسسات کاریابی در ایران قدمت زیادی دارند که براساس بیزینس مدل تعریف شده از طرف دولت در حال فعالیت هستند. چنین بیزینس مدلی در حال حاضر کاربرد چندانی، بخصوص برای گروه متخصصین، ندارد. در دنیا موسسات کاریابی کاربر سایت‌های استخدامی هستند. این موسسات با جست‌وجو در سایت‌های استخدامی افراد مناسب را پیدا کرده و از طریق مصاحبه و ارزیابی به کارفرمایان معرفی می‌کنند. چون یک سایت استخدامی راحت‌تر از یک موسسه کاریابی رزومه جمع‌آوری می‌کند.
گروه مخاطبان ایران تلنت چه کسانی هستند؟
ایران تلنت دو گروه مخاطب اصلی دارد. در دسته‌ای از این گروه مخاطبان کارجویان و کسانی که به دنبال فرصتهای کاری خوب هستند، قرار می‌گیرند. بنابراین بخشی از این گروه مخاطبان امکان دارد بیکار نباشند و فقط به منظور یافتن فرصت شغلی بهتر در ایران تلنت رزومه بسازند. دسته دوم گروه مخاطبان، کارفرمایانی هستند که برای یافتن نیروی کار متخصص به ایران تلنت مراجعه می‌کنند؛ البته بخش کوچکی از موسسات کاریابی نیز جزء این دسته قرار می‌گیرند، اما با توجه به ماهیت ایران تلنت، تعداد قابل توجهي از این گروه، شرکتهای خارجی بزرگی هستند که به خاطر یافتن نیروی متخصص به وبسایت ایران تلنت مراجعه می‌کنند.
چرا پلتفرم ایران تلنت انگلیسی طراحی شده، درباره مزیت‌های این وبسایت تخصصی نیز برایمان بگویید؟
ایران تلنت در ابتدای کار، شرکتهای خارجی فعال در ایران را مخاطب اصلی خود قرار داده بود. زمانی که شرکتهای اروپایی و پروژه‌های نفت و گاز بسیار فعال بودند. اما به مرور زمان بخصوص در سال ۲۰۰۸ که کشور دچار رکود اقتصادی شد و بسیاری از شرکتهای اروپایی از ایران رفتند، گروه مخاطبان ایران تلنت وسیع‌تر شد. در آن مقطع زمانی، ایران تلنت تغییر استراتژیک داد و علاوه بر شرکتهای خارجی، شرکتهای ایرانی که به دنبال نیروی باکیفیت بودند را نیز هدف قرار داد. این نکته نیز لازم به ذکر است که ایران تلنت از ابتدای کار به عنوان یک پلتفرم جذب نیروی کیفی و متخصص شناخته شده است. نیروهایی که مهارت و تجربه کاری بالایی دارند. بنابراین ایران تلنت به عنوان پلتفرمی برای جذب و معرفی نیروهای طبقه میانی به بالای هر شرکتی معروف شده است. این ویژگی خاص ایران تلنت است. حال با اینکه ایران تلنت جذب نیروی متخصص و کیفی را برای گروه مخاطبان خاصی انجام می‌دهد اما خواه ناخواه به دلیل انگلیسی بودن، بخش قابل توجه‌ای از بازار را از دست داده و به رقبا واگذار کرده است که ما برای حل این مسئله راهکاری را اجرایی کرده‌ایم. همانطور که قبلاً نیز اشاره کردم ایران تلنت یک پلتفرم تخصصی و کیفی برای جذب نیروی متخصص است و ما به این نتیجه رسیدیم که نباید آن را به یک پلتفرم عام‌تر تبدیل کنیم. اگر ما بخواهیم گروه مخاطبان بیشتری را پوشش دهیم باید تحت عنوان پلتفرم دیگری وارد بازار شویم. چنین تفکری باعث شد که پلتفرم دیگری با نام تلنت کوچ (TalentCoach) را به بازار معرفی کنیم. تلنت کوچ به زبان فارسی و به دانشجویان و تازه فارغ‌التحصیلان خدمات ارائه می‌کند. گروه مخاطبان این پلتفرم بیشتر در گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال قرار دارند. درواقع تلنت کوچ به افراد کم تجربه یا بی‌تجربه و یا دانشجویانی که هنوز فارغ التحصیل نشده‌اند، محصولاتی عرضه می‌کند که آنها را با بازار کار آشنا و در ادامه درگیر بازار کار می‌کند.
درباره روند فعالیت‌های بازاریابی ایران تلنت برایمان بگویید؟
هر کسب وکاری برای فعالیت‌های بازاریابی خود از یکسری ابزار مشخص می‌کند. ایران تلنت نیز با توجه به امکانات موجود از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کند. به یاد دارم، در ابتدای شروع کار ایران تلنت از گوگل ادز استفاده کردیم اما پس از مدتی دسترسی به این ابزار چالش برانگیز شد و حال که بازهم می‌توان از این ابزار استفاده کرد، دیگر کارایی لازم را ندارد و ما نیز به سراغ ابزارهای بهتری برای انجام فعالیت‌مان رفته‌ایم. شبکه‌های اجتماعی یکی از ابزارهای مهمی است که با توجه به گروه مخاطبان‌مان از آنها استفاده زیادی می‌کنیم. برای انتقال یک پیام درست باید مخاطبان را به خوبی شناخت. مخاطبان ایران تلنت نیز براساس معیارهای مختلفی مانند میزان فعالیت، میزان جذب استخدام و … تقسیم می‌شوند. چنین تقسیم بندی منجر به این شده که برای هر گروه مخاطبی پیام بخصوصی طراحی شود. البته قبل از طراحی پیام باید نیاز هر دسته از مخاطبان به دقت شناسایی شود. برای مثال نیاز یک استارتاپ با نیاز یک شرکت بزرگ و باقدمت با یکدیگر متفاوت هستند. چنین رویکردی باعث می‌شود که با هر مخاطبی به زبان خودش صحبت کنیم.
از نیاز سنجی گفتید، این فرآیند به چه شکلی در ایران تلنت اجرایی می‌شود؟
بزرگی می‌گوید اگر می‌خواهید درختی را قطع کنید و شش ساعت زمان دارید، پنج ساعت به تیز کردن تبر و یک ساعت به قطع کردن درخت اختصاص دهید. مارکتینگ هم از این قاعده پیروی می‌کند. اگر نیازسنجی و تحقیقات انجام نشود، فعالیت‌های بازاریابی نتیجه اثربخشی نخواهند داشت و شرکتها نه از فعالیت‌های مارکتینگ و نه از محصول می‌توانند اثربخشی را بسنجند. نیازسنجی حرف اول را در بازاریابی می‌زد. ماجرای تلنت کوچ نیز دقیقا از همین مرحله شروع شد. ایران تلنت گروه مخاطبانی داشت که محصولش برای آنها کارایی نداشت. بنابراین باید محصولی را متناسب با نیاز این بخش از گروه مخاطبان تولید می‌کرد. سالانه نزدیک به یک میلیون فارغ التحصیل وارد بازار می‌شود که برای آنها فرصتهای شغلی بسیاری وجود دارد اما بیشتر این گروه مخاطبان امکان جذب در فرصتهای شغلی را از دست می‌دهند. گروه مخاطبانی که بسیاری از آنها از شغل‌هایی که در آینده پیشرو دارند، مطلع نیستند. در واقع این دسته از مخاطبان هنوز شغل و فضای آن را به خوبی نمی‌شناسند. بنابراین قبل از اینکه فرد فارغ التحصیل شود و دنبال کار بگردد باید او رابا دنیای کار آشنا کنیم. درنتیجه، علت اصلی شکل گیری تلنت کوچ این نبود که به افراد بگویم برو کار پیدا کن، قرار بود به آنها یاد بدهیم که به سراغ کارآموزی بروند. تلنت کوچ به افراد می‌گوید وارد فضای شرکتها شده و با شرایط کاریشان آشنا شوند و با مدیران این شرکتها چند ساعت و یا چند روز را بگذرانند و از آنها کار یاد بگیرند. این موضوع، اولین ارزشی بود که تلنت کوچ برای مخاطبان اصلی خود به ارمغان آورد. البته در کنار این کار، امکان جذب این گروه مخاطبان برای پروژه‌های تحقیقاتی، کار تمام وقت، پاره وقت و … نیز وجود دارد.
همچنین، متاسفانه برخی از پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاهی خوب با فضای کاری بیرون ارتباط چندانی ندارند. ایران رتبه خوبی در تولید مقالات عملی در جهان دارد. اما اینکه چقدر این مقالات مشکلات بازار داخلی را برطرف می‌کنند جای سئوال دارد.
تلنت کوچ می‌کوشد که ارتباط میان پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاهی و صنعت را شکل دهد. در واقع دانشجویان پروژه‌هایی را انجام دهند که شرکتها و کسب وکارها تعریف کرده باشند و یا شرکتها پروژه‌ها و دغدغه‌های خود را تعریف کنند تا دانشجویان آنها را به سرانجام برسانند. چنین عملکردی هم باعث نزدیکی صنعت با دانشگاه می‌شود و هم دانشجویان در رزومه خود پروژه‌ای خواهند داشت که برایشان تجربه‌ی کاری مفیدی محسوب می‌شود. امیدواریم با این رویکرد، دانش تولید شده در راستای توسعه کسب وکارها بکار گرفته شود.
چه بازخوردهایی از تلنت کوچ دریافت کردید؟
آنقدر این خلاء در بازار حس می‌شد که بوجود آمدن این پلتفرم با استقبال خوبی مواجه شد. هرچند ارتباط این دو گروه مخاطب، یعنی دانشجویان و فارغ التحصیلان با کسب وکارها، یک شبه اتفاق نمی‌افتد و فرآیندی زمان‌بر است. اما دانشگاه‌ها تشنه چنین پلتفرمی هستند. پلتفرمی که به آنها امکان دهد دانشجویان و فارغ التحصیلان را به بازار معرفی کنند. دانشگاه‌ها در زمینه آموزش خوب هستند اما راهنمای خوبی برای ورود به صنعت نیستند. در حال حاضر، پس از گذشت یکسال از شروع فعالیت تلنت کوچ، كل فرايند كارآموزي پرديس فني دانشگاه تهران، روي سايت تلنت كوچ قرارگرفت كه ارتباط بين شركتها، دانشجويان، مسئولين كارآموزي و همچنين اساتيد كارآموزي به تبع آن تسهيل و قابل مديريت كردن شد. کارآموزی واحدی اجباری برای دانشجویان است اما با توجه به بازخوردها نتایج درخشانی را برای آنها به همراه ندارد. در حال حاضر دانشگاه تهران درتلنت کوچ صفحه اختصاصی دارد و دانشجویان و اساتید با نام کاربری خودشان وارد آن می‌شوند. شرکتها نیز فرصتهای کارآموزی را در همان صفحه تعریف می‌کنند. همچنین دفتر ارتباط با صنعت در این پلتفرم هر استادی را به یک دانشجو وصل می‌کند و استاد از همان روز اول کارآموزی در جریان فعالیت‌های دانشجو قرار می‌گیرد.
دانشجویان و فارغ التحصیلان در چه مقطعی وارد تلنت کوچ می‌شوند؟
تلنت کوچ برای دانشجویان سال سوم و یا تازه فارغ التحصیل طراحی شد. اما نکته جالب این است که پس از مدتی فارغ التحصیلان چندساله نیز به سراغ تلنت کوچ آمدند. این دسته از افراد هم می‌خواستند از امکانات تلنت کوچ استفاده کنند. بنابراین امروز تا گروه سنی ۳۰ سال، گروه مخاطب تلنت کوچ هستند. متاسفانه در کشورمان بسیاری از افراد حین انتخاب رشته از آینده شغلی خودشان مطلع نیستند. شاید بتوان گفت: اصلا حین انتخاب رشته به آینده فکر نمی‌کنیم که قرار است چه اتفاقی رخ دهد. برای حل این مشکل نیز راه‌حلی را ارائه کرده‌ایم. ایران تلنت نزدیک به دوسال است که گزارشی را درباره حقوق و دستمزد افراد فعال در شرکتها ارائه می‌کند. برای تهیه این گزارش افراد اطلاعات مرتبط با حقوق و دستمزد خودشان را ارائه می‌کنند و ایران تلنت پس از ارزیابی و مقایسه همه اطلاعات اعلام می‌کند که برای مثال یک حسابدار در شرکت دارویی به طور میانگین چه مقدار حقوق و دستمزد دریافت می‌کند.
مدتی که از تهیه این گزارش گذشت، تصمیم گرفتیم مشخص کنیم افراد با رشته‌های تحصیلی مختلف وارد چه شغل‌هایی شده و درآمدشان چقدر است. اطلاعات بدست آمده از این گزارش بسیار جالب است. این گزارش در سایت iransalary.com منتشر می‌شود. در این وبسایت بخشی با نام مسیرشغلی تعریف شده است. در بخش مسیر شغلی مخاطبان از اینکه افراد از هر رشته وارد چه مشاغلی می‌شوند و درآمدشان در آن شغل چقدر است، مطلع می‌شوند. در بررسی‌ها متوجه شدیم که برخی افراد به هیچ وجه از آینده شغلی خود مطلع نیستند و نمی‌دانند برای رشته تحصیلی‌شان آیا شغلی وجود دارد یا خیر. البته در این بخش به مخاطبان نمی‌گوییم افراد فارغ‌التحصیل فلان رشته باید وارد چنین شغل‌هایی شوند و فقط توضیح می‌دهیم که در بازار شغلی چه اتفاقاتی می‌افتد. دانشگاه‌ها در حال حاضر باعث توسعه بیشتر تلنت کوچ شده‌اند. برای مثال دانشگاه تهران پس از مدتی درخواست صفحه اختصاصی را داد و ما پس از طی یک دوره فشرده نیازشان را برطرف کردیم. بنابراین در حال حاضر تمامی دانشگاه‌ها می‌توانند صفحه اختصاصی داشته باشند. از طرفی با یکی از دانشگاه‌های معتبر کشور درحال راه‌اندازی شبکه‌ی فارغ التحصیلان هستیم. تمامی دانشگاه‌های دنیا چنین شبکه‌ای را دارند. وجود چنین شبکه‌ای امکان ارتباط فارغ التحصیلان با هم و دانشگاه را فراهم می‌کند. این شبکه برای دانشگاه امیر کبیر در حال راه‌اندازی است. پس از امیرکبیر، دانشگاه تهران و دانشگاه علامه طباطبایی نیز متقاضی چنین شبکه‌ای هستند. دانشگاه‌های شهرستان‌ها هم از چنین شبکه و خدماتی به شدت استقبال می‌کنند، چون به هر حال شرایط در تهران بهتر از شهرهای دیگر است.
درباره گزارش حقوق و دستمزد ایران تلنت بیشتر توضیح دهید؟
این گزارش تا قبل از سال گذشته، یعنی پنجمین دوره آن، در وبسایت ایران تلنت منتشر می‌شد. اما از سال گذشته اطلاعات گزارش وارد پلتفرم آنلاین شد. قبل از ورود به این پلتفرم شش ماه زمان برای جمع آوری اطلاعات صرف و در نهایت به صورت کتابچه ارائه می‌شد و در اختیار گروه مخاطبان قرار می‌گرفت. در این کتابچه اطلاعات میانگین درآمدی هر شغل متناسب با موقعیت جغرافیایی و نوع فعالیت آورده می‌شد. از سال گذشته تمامی اطلاعات و آنالیزها در پلتفرمiransalary.com قرار گرفت. در این پلتفرم افراد به راحتی می‌توانند داده‌ها را وارد کنند و الگوریتم‌ها خودشان براساس اطلاعات جدید تحلیل و آنالیز را انجام می‌دهند. وظیفه ما به عنوان هدایت کننده این پلتفرم، شناسایی داده‌های معتبر و انتقال اطلاعات بیشتر است. از طریق این اطلاعات، شرکتها متناسب با شرایط افراد می‌توانند دستمزد یک موقعیت شغلی را پیشنهاد دهند. البته بازار کشورمان نیاز به آگاه سازی در زمینه حقوق با شرایط افراد نیز دارد. شرکتهای بین المللی سطح حقوقی که قرار است براساس آن در بازار شناخته شوند را در استراتژی اولیه خود مشخص می‌کنند. وقتی مدیران سطح حقوق را مشخص کنند، گزارش‌های حقوق و دستمزد کارایی پیدا می‌کنند.
iransalary.com گروه مخاطبان دیگری را نیز دارد. کسانی که خود حقوق بگیرهستند و می‌خواهند بدانند که شرکتهای دیگر چه میانگینی را برای شغل‌ها در نظر گرفته‌اند. اگر افراد از میانگین حقوق شغل‌شان مطلع شوند، دید بهتری نسبت به شرایط کاریشان پیدا می‌کنند. در واقع می‌توان گفت که شفاف سازی صورت گرفته است و دیگر نه شرکتها و نه افراد می‌توانند از شرایط و عدم آگاهی سوء استفاده کنند. البته پس از تحلیل‌ها اتفاقات جالبی نیز می‌افتد. پس از تحلیل، تازه متوجه قوانین نانوشته، خلاء ها و نیازها می‌شویم. برای مثال شاید وقتی بیان کنید خانم‌ها ۲۰ درصد کمتر از آقایان حقوق دریافت می‌کنند، برخی مخالفت کنند اما وقتی اطلاعات وجود دارد همه باید بپذیرند. البته این وضعیت فقط در ایران نیست و سایر کشورها هم چنین شرایطی را دارند. حال در کشورهای پیش‌رفته موضوع شناسایی شده و ابزارها و امکانات تشویقی برای رفع این مشکل بوجود آمده است. بنابراین اطلاعات حاصل از گزارش‌های تهیه شده بسیار جالب است. حتی برخی از این اطلاعات از میانگین درآمدی شغل‌ها نیز جالب‌تر است که در رسانه‌ها منتشر می‌شوند.
با چه چالش‌هایی در کار مواجه هستید؟
بحران اقتصادی سال گذشته بر عملکرد بسیاری از شرکتهای فعال در ایران تاثیر گذاشته است. سال گذشته شرایط به گونه‌ای بود که شرکتها شوکه شدند و عملا کاری را انجام نمی‌دادند. همه منتظر اتفاقات آینده بودند. اما به نظرم شرایط کنونی بازار بهتر از سال گذشته است. البته باید بگویم فشار وارده از سال گذشته باعث رشد بسیاری از شرکتها شد. آنها یاد گرفتند که بهینه‌تر عمل کرده و از منابع‌شان درست استفاده کنند. منابع داخلی که راحت بدست آمده و راحت نیز خرج می‌شد. سال گذشته بسیاری از نیروها تعدیل و جامعه را تحت تاثیرقرار داد. درست است که این تعدیل‌ها اثرات منفی داشت اما شرکتها یاد گرفتند که با نیروی کمتر اما باکیفیت‌تر اهدافشان را عملی کنند. ایران تلنت نیز تعدیل نیرو داشت اما یاد گرفتیم که با نیروی کمتر، بهره‌وری بالاتری داشته باشیم. بنابراین شرکتهایی که از درون بحران سالم بیرون آمدند، شرکتهای قوی و ماندگارتری هستند. در مجموع، چالش‌ها همیشه هستند و نباید آنها را به حال خود رها کرد. اگر تصمیم دارید به اهدافتان برسید، چاره‌ای جز مقابله با چالش‌ها ندارید.
از برنامه‌های آینده برایمان بگویید؟
ایران تلنت به زودی با جذب سرمایه، محصولی جدید ارائه خواهد کرد. محصولی که بسیاری از افراد منتظر راه‌اندازی آن هستند. یکی از محصولات برای فریلنسرهای ایرانی برای بازار خارج از ایران است. نیاز به این محصول به شدت در بازار حس می‌شود. با راه اندازی این محصول امکان جذب پروژه‌های خارجی برای فعالان داخلی فراهم می‌شود. بسیاری از متخصصان ایرانی توانایی اجرای پروژه‌های خارجی را دارند اما ابزاری که شرایط را فراهم کند تابحال بطور جدی وجود نداشته است. این محصول که حوزه‌های مختلفی از بازار را شامل می‌شود قرار است در قالب یک شرکت غیرایرانی ارائه شود. البته باید اشاره کنم که افراد برای ورود به این پلتفرم گزینش می‌شوند. باید افراد متخصص که کار باکیفیت ارائه می‌کنند، وارد این پلتفرم شوند. نمونه این پلتفرم در کل دنیا اجرا شده است. ما برای ماندگاری در بازار جهانی باید کار باکیفیت ارائه کرده و از این طریق رقابت کنیم. چون فریلنسرهای کشورهای دیگر با قیمت پایین کارهای قابل قبولی را ارائه می‌کنند، مطمئنا اگر قیمت ما بالا و کیفیت پایین باشد مشتریان برای انتخاب به سراغ آنها خواهند رفت. بنابراین باید کار باکیفیت با قیمت مناسب ارائه کنیم تا در بازار ماندگار باشیم. همچنین در تلاش هستیم که تلنت کوچ را نیز به بازارهای جهانی متصل کنیم. از این طریق فارغ التحصیلان نیز می‌توانند در پروژه‌های خارجی مشارکت داشته باشند.
