ورزش در ایران، ورزش‌کار یا هوادار؟

 ورزش از آن دسته موضوعات مهمی‌ست که افراد ساکن مناطق شهری هر کدام به سبک و سلیقه خود آن را دنبال می‌کنند. موضوعی که بررسی آن از اهمیت زیادی برخوردار است. تحلیل‌ها نشان از آن دارد که فقط ۳۸ درصد از افراد بالای ۱۵ سال، ساکن مناطق شهری ایران در سال گذشته فعالیت ورزشی داشته‌اند. افرادی که طبق بررسی‌های (emrc) شرکت پژوهش بازار و رسانه امروز ۶۱ درصد پاسخ منفی و ۳۹ درصد پاسخ مثبت نسبت به سئوال: آیا درطی ۱۲ ماه گذشته فعالیتی ورزشی داشته‌اند؟داده‌اند. در چنین جامعه هدفی سرانه مدت زمان فعالیت های ورزشی ۱ ساعت در هفته بوده است. البته این سرانه مدت زمان نسبت، به طبقات مختلف اجتماعی و اقتصادی متغیر است. برای مثال: در طبقه اجتماعی و اقتصادی AB سرانه مدت زمان با نفوذ فعالیت‌های ورزشی ۵۷ درصد به ۱.۷ ساعت رسیده است. در همین راستا سرانه مدت زمان طبقه اجتماعی و اقتصادی C1 با نفوذ فعالیت‌های ورزشی ۴۹ درصد، ۱.۳ ساعت بوده است. اما در این میان کمترین سرانه مدت زمان با نفوذ فعالیت‌های ورزشی ۲۸ درصد متعلق به طبقه اجتماعی و اقتصادی DE است. طبقه‌ای که فقط سرانه مدت زمان فعالیت ورزشی‌شان ۰.۶ دقیقه بوده است. چنین آماری نشان می‌دهد، قرارگیری افراد در طبقات مختلف اجتماعی و اقتصادی در طرز نگاه آنها نسبت به ورزش تاثیر بسزایی داشته است.

نقش سبک زندگی در فعالیت‌های ورزشی
در این پژوهش سبک زندگی فعالیت ورزشی در گروه هدف مورد بررسی شده در سال گذشته به نسبت سال‌های قبل کاهش ۲۵ درصدی را نشان می‌دهد. این کاهش در ماه‌های مختلف سال به مرور اتفاق افتاده است. کاهشی که طبق آمار ارائه شده در میان زنان بیشتر نمود پیدا کرده و این گروه به نسبت مردان در سبک زندگی خود کمتر ورزش را گنجانده‌اند. البته در این بررسی تمامی گروه هدف عنوان کرده‌اند که حداقل یکبار در هفته به ورزش و یا فعالیت‌های بدنی پرداخته‌اند. همچنین سال گذشت، از میان جامعه هدفی که بطور منظم ورزش کرده‌اند، ۲۹ درصد آقایان و ۲۴ درصد خانم‌ها بوده‌اند و بطور کلی ۲۶درصد ایرانیان بطور مرتب ورزش را در برنامه‌ زندگی داشته‌اند.

میزان نفوذ فعالیتهای ورزشی در جامعه
در جامعه ایران افراد گروه سنی پایین تر از سی سال علاقه بیشتری نسبت به ورزش کردن داشته و آمار این گروه سنی در سال گذشته بیشترین میل را به ورزش نشان می‌دهد. این نکته مهم است که در میان این گروه سنی افراد با نظم بیشتری ورزش می‌کنند. اما در میان گروه سنی پایین تر از سی سال نیز گروه سنی پانزده تا هفده سال رکوردار ورزش کردن در جامعه ایران هستند و گروه سنی بالای پنجاه سال کمترین میزان ورزش را به خودشان اختصاص داده‌اند. لازم به ذکر است، در جامعه ایران نزدیک به ۲۶ درصد بطور میانگین ورزش کرده‌اند.

شیوه پیگیری خبرهای ورزشی توسط هواداران
موضوع ورزش فقط مختص افرادی نیست که به انجام حرکات بدنی و یا فعالیت‌های مشغولند، به نوعی در جامعه قشری نیز اخبار و مسابقات ورزشی را دنبال می‌کنند. آمارها نشان می‌دهد، در سال گذشته ۵۴.۳ درصد افراد در ایران اخبار و مسابقات ورزشی را دنبال کرده‌اند. ایرانیان هوادار ورزش در سال گذشته بیشترین اطلاعات خود را از طریق تلویزیون دریافت کرده‌ و این رسانه ۵۰ درصد مخاطبان را به خود اختصاص داده است. این رسانه در پنج سال گذشته همچنان جایگاه اولی خود را حفظ کرده است. جایگاهی که در رسانه‌های دیگر بخصوص مجلات و روزنامه‌ها تغییر قابل توجه‌ای داشته است. در سال ۲۰۱۲ روزنامه و مجلات با نفوذ ۲۲ درصد دومین رسانه در دنبال کردن اخبار و مسابقات ورزشی بوده اند. در طی پنج سال گذشته این رسانه علی رغم حفظ جایگاه دوم کاهش نفوذ معناداری داشته است. در سال ۲۰۱۷ اینترنت نقش مهمی در این پیگیری ها دارد. به نظر می رسد که مخاطبان برای پیگیری اخبار در حال جایگزینی نشریات با رسانه‌های آنلاین هستند. جایگزینی که رسانه‌های چاپی حس کرده و سعی‌شان در تغییر روند اطلاع رسانی و حضور بیشتر در رسانه‌های آنلاین است. رسانه‌های چاپی که در این زمینه و تغییر مقاومت کنند، مطمئنا در چندسال آینده جایگاه پایین‌تری را خواهند یافت.

کدام ورزشها پر طرفدار هستند؟
در این بررسی، گروه هدف تحقیق به سئوال اینکه هوادار چه ورزشی هستند و از طریق تلویزیون چه ورزشی را دنبال می‌کنند، پاسخ داده‌اند؟ پاسخ آنها و رتبه بندی رشته‌های ورزشی از بخش‌های جالب این پژوهش است. فوتبال در میان هوادارن رکوردار بوده و بعد از این رشته ورزشی والیبال، کشتی و بسکتبال قرار دارند و در دوره یک ساله منتهی به ۲۰۱۷ Oct بیشترین میزان تماشای تلویزیونی اخبار و مسابقات ورزشی به ترتیب به این رشته‌های ورزشی اختصاص یافته است. رتبه‌های کسب شده توسط رشته‌های ورزشی والیبال و بسکتبال در این رتبه‌بندی قابل توجه است. این موضوع نشان از تغییر طرز نگاه مخاطبان نسبت به رشته‌های ورزشی داشته است. تغییری که باعث افت جایگاه رشته‌ محبوب ایرانیان یعنی کشتی در سال گذشته شده است.

استان‌های رکوردار ورزش در ایران
آمارها و تحقیقات همیشه داده‌هایی را ارائه می‌دهند که وسیله‌ای برای برنامه‌ریزی دقیق می‌شوند. داده‌هایی که با دیدن آنها متوجه می‌شویم، ایرانیان در چه استان‌های از کشور بیشتر وقت را برای ورزش کردن و یا دنبال کردن اخبار ورزشی صرف می‌کنند. ساکنان استان‌های خراسان رضوی، کرمان، فارس، خوزستان، لرستان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی بیشترین سهم را در ورزش کردن به خودشان اختصاص داده‌اند. در این استان‌ها بیش از ۲۸ درصد افراد زمانی را به ورزش کردن اختصاص داده‌اند. همچنین در این پژوهش مشخص شد، کمتر از ۲۶ درصد از افراد ساکن تهران و کرج ورزش می‌کنند. در همین راستا؛ استان‌های گلستان، مازندران، گیلان، خراسان رضوی و کرمان رکورد بیشترین دنبال کنندگان ورزشی را دارند. در این استان‌ها بیش از ۶۰ درصد از افراد اخبار ورزشی را دنبال می‌کنند. در مجموع پژوهش مورد نظر به بسیاری از فعالان حوزه ورزش در جهت برنامه ریزی و اطلاع رسانی درست کمک خواهد کرد. کمکی که در آینده باعث ارتقاء میزان توجه به موضوع ورزش در کشور خواهد شد.