گزارش مدیران عامل ۱۴۰۴ منتشر شد/ ۸۱ درصد از مدیران به رونق وضعیت اقتصادی کشور خوش‌بین نیستند

مشکلات اقتصادی کشور و کمبود نقدینگی باعث شده مدیران به جای تمرکز بر سیاست‌های توسعه‌محور به دنبال کاهش هزینه‌های عملیاتی‌ سازمان خود باشند.

چهارمین شماره گزارش مدیران عامل ۱۴۰۴ شرکت ایلیا که با مشارکت ۲ هزار و ۴۸۲ مدیرعامل تهیه شده، نشان می‌دهد خوش‌بینی مدیران عامل نسبت به رونق اقتصادی در سال ۱۴۰۴ تنها ۱۲ درصد است که نسبت به سال گذشته این میزان تغییری نکرده است. اما این خوش‌بینی در سال ۱۴۰۰، ۳۷ درصد و در سال ۱۴۰۲، ۵ درصد گزارش شده بود.

از کل مدیران عامل شرکت‌کننده در این پیمایش ۹۴ درصد مرد و ۶ درصدشان زن بوده‌اند. ۴۱ درصد مدیران تحصیلات کارشناسی ارشد دارند؛ ۳۳ درصد مدرک کارشناسی، ۱۸ درصد مدرک دکتری و ۸ درصد تحصیلات دیپلم و کاردانی دارند

نزدیک به ۶۰ درصد از این مدیران کمتر از ۱۰ سال و ۲۵ درصدشان بین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه مدیرعاملی دارند. ۳۸ درصد از شرکت‌کنندگان در این پیمایش مدیران شرکت‌هایی هستند که گردش مالی‌شان کمتر از ۲۰ میلیارد تومان و برای ۱۶ درصدشان بین ۲۰ تا ۵۰ میلیارد تومان است.

یافته‌های گزارش جدید ایلیا از کاهش خوش‌بینی مدیران نسبت به عملکرد مثبت سازمان در سال جاری نسبت به سال گذشته دارد. خوش‌بینی مدیران عامل نسبت به رشد مالی سازمان در سال ۱۴۰۴ به ۴۰ درصد رسیده، در حالی که میزان این خوش‌بینی در گزارش سال قبل ایلیا ۶۳ درصد بوده است.

در گزارش جدید ایلیا مدیران اعلام کرده‌اند که به جای تمرکز بر سیاست‌های توسعه‌محور به فکر کاهش هزینه‌های عملیاتی‌شان هستند که نشان می‌دهد شرایط اقتصادی شرکت‌ها را وادار کرده است که سیاست‌های انقباضی را به توسعه ترجیح بدهند.

در مقایسه با سومین گزارش ایلیا از مدیران عامل موضوع کاهش هزینه‌های عملیاتی سومین دغدغه مدیران در سال ۱۴۰۳ بوده اما برای سال ۱۴۰۴ این موضوع تبدیل به اولین مساله‌ ذهنی آن‌ها شده است. «توسعه بازارهای داخلی»، «افزایش تنوع محصولات و خدمات» و «توانمندسازی همکاران» در کنار «بازطراحی سازمان برای افزایش بهره‌وری و چابکی» حوزه‌های بعدی تمرکز مدیران برای غلبه بر مشکلات در سال ۱۴۰۴ است.

شرایط اقتصادی هم‌چنین باعث شده تمرکز اصلی مدیران بر مسائل مالی و نقدینگی باشد و آن‌ها به جای تمرکز بر رشد و توسعه برای عبور از شرایط مبهم و پیچیده تلاش کنند.

به همین دلیل است که در میان چالش‌های مختلفی که مدیران عامل در کار با آن‌ها مواجه هستند دو مسأله «عدم ثبات اقتصادی و سیاسی کشور» (با ۷۱ درصد انتخاب) و «کمبود نقدینگی» (با ۶۷ درصد انتخاب) در صدر انتخاب آن‌ها برای «مسائل و مشکلات اصلی سازمان» بوده است.

در مورد کمبود نقدینگی ۳۱ درصد از مدیران اعلام کرده‌اند که این مشکل را برای پوشش هزینه‌های عملیاتی سازمان دارند. هم‌چنین، ۵ درصد از مدیران عامل گفته‌اند که در سازمان خود مشکل نقدینگی ندارند؛ تعداد مدیرانی که یان نگرانی را ندارند نسبت به گزارش سال گذشته ۱۰ درصد کاهش داشته است.

آن‌ها در مورد علت بروز مشکل نقدینگی نیز اعلام کرده‌اند: «رکود اقتصادی و تاخیر در پرداخت توسط مشتریان و کوچک شدن بازار، مهم‌ترین عوامل موثر بر مسئله کمبود نقدینگی هستند.»

راهکاری که آن‌ها برای رفع مشکل نقدینگی در نظر گرفته‌اند «گرفتن وام از سیستم بانکی» و «کاهش هزینه‌های عملیاتی» بوده است.

از میان همه مدیران عاملی که در این گزارش مشارکت داشته‌اند، ۱۶ درصدشان اعلام کرده‌اند که به اهداف غیر مالی سازمان خود در سال گذشته رسیده‌اند که در مقایسه با گزارش قبلی ایلیا میزان تحقق اهداف سازمان به مقدار ۱۲ واحد درصد کاهش داشته است.

ایلیا در گزارش خود درباره عملکرد دولت و امکان اثربخش بودن اقداماتش پرداخته و پاسخی که از مدیران عامل دریافت کرده نشان می‌دهد ۸۳ درصد از آن‌ها نسبت به اثرگذاری مثبت اقدامات دولت برای بهبود شرایط کسب‌وکارها خوش‌بین نیستند.

از منظر مشارکت بخش خصوصی و دولت برای حل مسائل اساسی کشور نیز ۷۵ درصد مدیران معتقدند همکاری و تعامل میان این دو بخش برای رفع مشکلات ضروری است و می‌تواند موثر باشد. در واقع آن‌ها معتقدند ارتباط میان بخش خصوصی و دولتی بیش از تقابل باید مبتنی بر تعامل باشد.

یکی از بخش‌های جدید گزارش ایلیا پرداختن به «برنامه استفاده از کلان‌روندهای تکنولوژیک در سازمان» بوده است. نتایج به‌دست‌آمده در مطالعه ایلیا نشان می‌دهد مدیران در سال ۱۴۰۴ بیشتر از هر تکنولوژی دیگری برای استفاده از هوش مصنوعی برنامه‌ریزی کرده‌اند.

آن‌ها در دو حوزه «واحد مالی» و «واحد تحقیق و توسعه» مایل به استفاده از کلان‌روندهای تکنولوژیک هستند. مدیران بیشتر مایل هستند هوش مصنوعی را برای به‌کارگیری در واحد تحقیق و توسعه استفاده کنند. البته به گفته این مدیران، سازمان‌هایی که برای استفاده از هوش مصنوعی برنامه دارند، در مرحله آشنایی اولیه با مفاهیم آن هستند.

«ورود به بازار بین‌الملل» یکی از اهداف نیمی از مدیران در سال ۱۴۰۴ است. بیش از یک‌سوم آن‌ها روش «صادرات مستقیم» را به‌عنوان روش ورود به این بازار اعلام کرده‌اند. «سرمایه‌گذاری مشترک»، «صادرات غیر مستقیم» و «سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی» نیز سایر مدل‌های فعالیت بین‌المللی مد نظر مدیران بوده است.

حدود نیمی از مدیران عامل، توسعه بازار و افزایش فروش را به‌عنوان هدف خود در ورود به بازار بین‌الملل عنوان کرده‌اند. البته مدیران این را هم اعلام کرده‌اند که «پیچیدگی سیستم بانکی و مالی» و «روابط سیاسی با سایر کشورها» مهم‌ترین چالش شرکت‌ها برای ورود به بازار بین‌الملل است.

۳۲ درصد از مدیران عامل شرکت‌کننده در تحقیق شرکت ایلیا اعلام کرده‌اند که در سال ۱۴۰۳ رشد در ‌‌عملکرد مالی سازمان را تجربه کرده‌اند؛ این آمار در سال گذشته ۵۵ درصد بوده است. ۵۳ درصد مدیران حاضر در پیمایش هم افت (نسبی یا زیاد) کسب‌وکارشان در سال ۱۴۰۳ را گزارش کرده‌اند. در میان مدیرانی که افت را تجربه کرده‌اند ۸ درصدشان پیش‌بینی می‌کنند که در سال پیش‌رو رشد را تجربه کنند.

نتیجه به‌دست‌آمده در این پیمایش نشان می‌دهد «مدیران عامل ۳۱ واحد درصد در سال گذشته نسبت به پیش‌بینی، رشد کمتری را تجربه کردند. همچنین ۲۸ واحد درصد نسبت به پیش‌بینی، بیشتر افت در عملکرد داشتند.»

بررسی میزان دست‌یابی به اهداف غیرمالی نشان می‌دهد نسبت به سال ۱۴۰۳، میزان تحقق اهداف ۱۲ واحد درصد کاهش داشته است. منظور از اهداف غیرمالی حوزه‌هایی مثل توسعه زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری جدید، تغییر ساختار و… بوده که ۴۴ درصد از مدیران عامل شرکت‌کننده در پیمایش گفته‌اند که پیشرفت کمی در تحقق این اهداف داشته‌اند.

یکی دیگر از یافته‌های گزارش ایلیا این است که ۴۲ درصد از مدیران عامل تمایل به ماندن در سمت مدیریت عامل به‌صورت بلندمدت (حداقل ۳ سال) را دارند. حدود ۱۰ درصد از آن‌ها هم ترجیح‌شان این است که تا حداکثر یک سال دیگر از سمت خود کناره‌گیری کنند.

لذت بردن از فرایند کار و علاقه به حل چالش‌ها و رهبری، پررنگ‌ترین انگیزه‌های مورد انتخاب مدیران عامل در سمت فعلی‌شان است که ۶۶ درصد از مدیران به آن‌ اشاره کرده‌اند. بیش از نیمی از مدیران هم احساس تعهد به ارزشه‌ای شخصی یا ارزشمندی ماموریت سازمان را دلیل دل‌بستگی به شغل‌شان اعلام کرده‌اند.

آن‌ها در بیان مهم‌ترین چالش‌های ذهنی و درونی‌شان هم به «احساس مسئولیت بیش از حد نسبت به موفقیت سازمان»، «ابهام‌های محیط کسب‌وکار و عدم قطعیت در مورد آینده سازمان» به‌عنوان مهم‌ترین چالش‌ها اشاره کرده‌اند.

به طور کلی دغدغه‌های اصلی مدیران را در سه دسته می‌توان خلاصه کرد:‌ سازمانی و کسب‌وکاری، اقتصاد و سیاست‌گذاری‌های کلان و بازاری و رقابتی. در میان این سه دسته دغدغه سازمانی و کسب‌وکاری با ۴۳ درصد، از سوی مدیران به‌عنوان دغدغه اصلی انتخاب شده. شرکت‌کنندگان در این پیمایش ۴۰ درصد به دسته اقتصاد و سیاست‌گذاری‌های کلان اشاره کرده‌اند و ۱۷ درصد هم دغدغه بازاری و رقابتی داشته‌اند.

درآمد و سود خالص دو معیار اصلی موفقیت سازمان از دیدگاه مدیران عامل بوده که به‌ترتیب توسط ۵۰ درصد و ۴۲ درصد از مدیران عامل انتخاب شده است.

در شرکت‌های با حوزه فعالیت خدماتی، خلاف حوزه‌های بازرگانی و تولیدی که «سود خالص/حاشیه سود خالص» را در جایگاه اول به‌عنوان شاخص موفقیت مالی انتخاب کرده‌اند، شاخص »درآمد» رتبه اول را به خود اختصاص داده است.

منبع: زومیت