در پنجمین رویداد دی‌ام برد با موضوع «رشد و بهینه‌سازی در اپلیکیشن مارکتینگ»، پنلی تحت عنوان «مسائل امروز اپلیکیشن‌های ایرانی» مورخ ۱۷ آذرماه ۱۴۰۲، در سالن قلم کتابخانه ملی برگزار شد. در این پنل به چالش‌ها و مشکلات اپلیکیشن‌های ایرانی از یک سو و از طرفی دیگر، به ارتباط اپلیکیشن‌ها و صنعت تبیلغات دیجیتال کشور پرداخته شد.
به‌گزارش دی‌ام برد، هادی مرادی (سردبیر و بنیان‌گذار دی‌ام برد) گرداننده این پنل بود و علیرضا داننده (مدیر توسعه بازار مگنت)، احمد عطارزاده (مدیر ارشد بازاریابی تپسل)، مهدی خانی (مدیر ارشد فروش بازار) و پویا خجسته (مدیر ورتیکال مارکتینگ آپ) به‌عنوان مهمان، در این پنل گفتگو حضور داشتند.
رشد بازار اپلیکیشن در ایران، حاصل از رشد ارگانیک کسب‌وکارهای آنلاین است
پنل «مسائل امروز اپلیکیشن‌های ایرانی» با سؤال سردبیر دی‌ام برد از مدیر ارشد فروش کافه بازار، من‌باب آخرین گزارش سال کافه بازار شروع شد. هادی مرادی درخصوص این گزارش که نسبت به گزارش‌های سال گذشته، گزارشی مختصرتر و محدودتر بوده است، پرسید که آیا این موضوع گواهی بر کوچک‌تر شدن مارکت اپلیکیشن در ایران بوده است؟ مهدی خانی پاسخ داد که این گزارش به دلایلی دیگر مختصرتر منتشر شده است و دلیل آن کوچک‌تر شدن مارکت اپلیکیشن در ایران نیست و شاید باید بیشتر به آن گزارش می‌پرداختیم. خانی تصریح کرد که از نظر او مارکت اپلیکیشن در ایران کوچک‌تر نشده است و شاهد رشد آن همانند سال‌های گذشته هستیم.
احمد عطارزاده در خصوص رشد فضای تبلیغات دیجیتال در اپلیکیشن‌های کشور و مقایسه آن با سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ گفت: «سال گذشته، سال بسیار سختی برای تبلیغات بود، اما پس از یلدا شاهد بهبود بازار بودیم و نشانه‌های خوبی از آن دریافت می‌کردیم. درحالحاضر نیز بر اساس داده‌ها، شاهد رشد هستیم؛ اما از توقع ما کمتر بوده است، به‌دلیل مسائلی که خارج از مارکت رخ می‌دهند. با افزایش اپلیکیشن‌های ایرانی به‌لحاظ کمی، این پیام به مارکت داده می‌شود که ظرفیت خوبی در این حوزه وجود دارد، چراکه خیلی از آنها سیستم درآمدی خود را براساس تبلیغات بسته‌اند و این موضوع نشان می‌دهد که مارکت همچنان زنده است و فعالیت می‌کند. اما نظر شخصی من به‌طور کلی این است که اکوسیستم و صنعت‌مان حال خوبی ندارد و باید بهتر باشد.»
علیرضا داننده نیز از سویی دیگر چرایی رشد در فضای اپلیکیشن را در رشد ارگانیک حاصل از توسعه و رشد کسب‌وکارهای آنلاین دانست. داننده تشریح کرد که آمارهای بین‌المللی در فضای اقتصادی کشور ما کارآمد نیستند، چراکه شاخص‌های اقتصاد‌های کلان روز‌به‌روز ضعیف‌تر می‌شوند و قدرت خرید مردم به‌دلیل تورم افزایشی، کاهش می‌یابد. داننده همچنین افزود: «تولید اپلیکیشن و انتشار اپلیکیشن‌ها در استورها افزایش داشته است اما از این داده‌ها نمی‌توان نتیجه گرفت که بازار به‌صورت کلی رشد داشته است.»
فیلترینگ گوگل پلی به تمام فعالین آسیب می‌زند
داننده در ادامه با اشاره به فلیتر شدن گوگل پلی در سال گذشته تصریح کرد که با این اتفاق، که همسو با کوچک‌تر شدن فضای اقتصاد کلان بوده است، سبب شد ه است تا بخش اعظمی از بودجه‌ها و اتفاقات در حوزه اپلیکیشن محدود شود. استورهای ایرانی رشد داشته‌اند اما این رشد مابازائی نداشته است و باید رشد اپلیکیشن‌های ایرانی و این بازار را با فضای اقتصاد کلان کشور جدا دانست.
درخصوص فیلترینگ گوگل پلی، مدیر ارشد فروش بازار نیز افزود که بازار همیشه مخالف فیلترینگ بوده است، چراکه علاوه‌بر آسیب‌ها و زیان‌هایی که به فعالین و کاربران وارد می‌شود، بازار نیز نمی‌تواند در مقام Third Party از خدمات گوگل پلی استفاده کند تا بتواند نزدیک به لبه تکنولوژی بماند و به کاربران خدمات دهد. خانی در همین خصوص گفت: «فیلترینگ در اقتصاد دیجیتال و مخصوصاً در حوزه اپلیکیشن باعث شده تا از طرفی، نتوانیم در کشور پا‌به‌پای تکنولوژی پیش برویم و از آن عقب بمانیم. از طرف دیگر، این اتفاق باعث می‌شود تا به دلیل اتفاقاتی مانند تحریم اپ استورهای ایرانی،این فروشگاه‌ها بیزینس مدل خود را تغییر دهند و از ارائه خدمات بهتر به مخاطبان باز بمانند.»
چالش اصلی، عدم وجود همبستگی میان فعالین اکوسیستم است
پویا خجسته در پاسخ به سؤال هادی مرادی، گرداننده پنل، درخصوص چالش‌های موجود برای اپلیکیشن‌های ایرانی، این چالش‌ها را در دو صورت ترسیم کرد: عدم وجود فرصت اشتباه کردن به دلیل فشارهای اقتصادی برای اپلیکیشن‌های کوچک‌تر و عدم وجود چرخه انتقال تجربه. خجسته سیاست‌های اپلیکیشن‌های بزرگی همانند آپ و اپلیکیشن‌های کوچک‌تر را در حوزه تبلیغات متفاوت دانست. او با بیان مثالی از آپ که روزانه حدود ۶۰هزار نصب فعال دارد، عنوان کرد که در حوزه تبلیغات سیاست‌هایی انقباضی را پیش می‌گیرند و به‌سوی تخصیص بودجه برای بهبود و بازگشت مشتری کاربر می‌روند. اما برای اپلیکیشن‌های جدیدتر و کوچک‌تر همچنان تبلیغات در حوزه اپلیکیشن جذاب است و به آن نیاز دارند. او در همین خصوص گفت: «نسل من، کسانی که از سال ۹۶ شروع به فعالیت در این حوزه کردند، شانسی که داشته‌اند این بوده است که پول (فراوان‌تری) داشته‌اند. فراوانی پول در اکوسیسیتم سبب می‌شد تا بتوانیم ماهانه بودجه‌های ۲میلیارد تومانی برای تبلیغات درنظر بگیریم. اما درحالحاضر این امر بسیار سخت‌تر شده است و باعث می‌شود تا فرصت اشتباه کردن و ریسک‌پذیری از فعالین گرفته شود.»
مدیر ورتیکال مارکتینگ آپ، چالش دیگر موجود برای اپلیکیشن‌های ایرانی را، عدم وجود چرخه انتقال تجربه و همکاری عنوان کرد. خجسته این چالش را این‌گونه تشریح کرد: «متأسفانه در اکوسیستم بسیار از یکدیگر دور شده‌ایم و به‌صورت جزیره‌ای و جدا از یکدیگر فعالیت می‌کنیم و جاهایی که رگولیشن برا همه ما مشکل و چالش ایجاد می‌کند، صدایی از ما بیرون نمی‌آید و در کنار یکدیگر قرار نمی‌گیریم.»عطارزاده در ادامه صحبت‌های خجسته درخصوص عدم همکاری و همبستگی فعالین افزود که ذی‌النفعان اکوسیستم باید در جایگاه عمل قرار بگیرند و نه صرفا عکس‌العمل. باید به‌دنبال راهکار گشت و تلاش کرد تا اثرگذاری ایجاد کرد. عطارزاده در ادامه تصریح کرد که مجموعه تپسل همواره در تلاش برای حل چالش‌هایی که علت‌شان خارج از مارکت است و بر روری مارکت اثر می‌گذارند، بوده است. مهدی خانی در ادامه بیان چالش‌ها،یکی از بزرگترین چالش‌ها را نبود سرمایه‌گذاری در حوزه ادتک دانست و نه مارتک. خانی همچنین رشد در حوزه دیجیتال را جایی دانست که بودجه و سرمایه وارد آن شود و با بیان آنکه در سال گذشته اپلیکیش‌های ایرانی در حدود ۱۰میلیون دلار در گوگل هزینه کرده‌اند معتقد بود که رشد اتفاق افتاده است و این رشد ادامه‌دار خواهد بود.
برای اثرگذاری بیشتر، باید به سمت راستی‌آزمایی و صحت‌سنجی گزارش‌های سالانه حرکت کنیم
مدیر ارشد بازاریابی تپسل در خصوص گزارش‌هایی که حوزه اقتصاد دیجیتال منتشر می‌شوند مطرح کرد که بهترین عمل این است تا همه فعالین در کنار یکدیگر گزارش بدهند تا قدرت تاثیرگذاری بیشتری دربرابر رگولاتور داشته باشند. عطارزاده همچنین افزود: «نیاز است تا برای شفافیت بیشتر، زیرساختی برای راستی‌آزمایی و صحت‌سنجی گزارش‌ها ایجاد شود و بهترین بستر در این خصوص رسانه‌ها هستند. در این صورت بسیاری از منابع مانند بودجه بازاریابی، بهینه صرف خواهند شد و تصمیم‌گیری‌های بهتری انجام می‌شود.»مدیر توسعه بازار مگنت نیز بر اهمیت صحت‌سنجی و راستی‌آزمایی گزارش‌های سالانه تاکید و کرد و گفت نیاز است تا داده‌ها توسط رسانه‌ها و آژانس‌های تحقیقات بازار راستی‌آزمایی شوند.
فراد (تقلب در تبلیغات آنلاین)، چالشی دو طرفه میان مارکترها و ادنتورک‌هاست
مدیر ورتیکال مارکتینگ آپ در ادامه درخصوص چالش‌هایی نظیر فراد (تقلب) در اپلیکیشن مارکتینگ سخن گفت و این تقلب را در لایه‌های مختلف همانند استور، اپلیکیشن‌ها، ترکرها، ادنتورک‌ها و پابلیشرها ترسیم کرد و تاکید کرد که تقلب در لایه‌های گوناگون تبلیغات بسیار آسیب‌زننده است و باید در لایه‌های گوناگون درصدد کاهش آن قرار گرفت. مدیر توسعه بازار مگنت، دغدغه‌ها و چالش‌هایی را که پویا خجسته عنوان کرده بود را کاملا درست و دغدغه‌ای دو طرفه بین مارکترها و ادنتورک‌ها خطاب کرد و به راهکارهای مگنت در این خصوص اشاره کرد.هادی مرادی در ادامه، سرعت ارائه راهکارهای مقابله با فراد را کند و آهسته دانست و چرایی آن را در نبود رقیب خارجی برای آژانس‌ها و ادنتورک‌ها عنوان کرد.
روزانه ۱۰۰هزار نصب از طریق سرچ ادز در بازار صورت می‌پذیرد
خجسته همچنین از نمایش بیش از حد و عرف سرچ ادز در بازار گلایه کرد و افزود که این موضوع سبب می‌شود تا از کارآمدی کمپین‌های نصب در کانال‌های گوناگون کاسته شود. مهدی خانی از سویی دیگر در پاسخ به عناوینی که خجسته مطرح کرده بود پاسخ داد که حداکثر نمایش سرچ ادز در بازار چهار عدد است و بالا رفتن ترند سرچ برنامه‌ها در استورها، پس از اجرای کمپین‌های تبلیغاتی را طبیعی دانست و گفت: «مارکتری که بر روی ترند ایجادشده تصمیم به اجرای سرچ ادز و تخصیص بودجه به آن می‌گیرد، مارکتری باهوش است.» خانی فضای استور را یکی پررقابت‌ترین صنعت‌ها دانست و افزود:« با توجه به وضعیت و شرایطی که در این حوزه وجود دارد، نمایش سرچ ادز طبیعی است و برای ادامه دادن به خدمت رسانی به کاربران مجبور به آن هستیم. در بازار، روزانه در حدود ۵میلیون نصب صورت می‌پذیرد که از این تعداد تنها ۱۰۰هزار عدد از آنها از طریق سرچ ادز و تبلیغات است و بقیه آن به‌صورت رایگان صورت می‌پذیرد که این موضوع رسالت یک استور است.»
عدم تزریق سرمایه به بازار ادتک ایران، عامل کندی سرعت رشد مقابله فراد
در پایان این پنل گفتگو، احمدعطارزاده، حل کردن چالش‌ها و ارائه راهکار برای آنها را در تغییر اتمسفر فعالیت فعالین به‌صورت جزیره‌ای و دور از یکدیگر، به همبستگی و ارتباط سازنده بین فعالین ترسیم کرد. پویا خجسته در آخر بار دیگر تاکید کرد که متأسفانه در لایه‌های گوناگونی فراد وجود دارد و ساختاری برای مقابله با آن وجود ندارد و باید به سمت ارائه راهکار برای آن حرکت کنیم. هادی مرادی نیز بار دیگر، دلیل سرعت کند رشد مقابله با فراد را، عدم سرمایه‌گذاری در این حوزه عنوان کرد.
