هر روزه با محتوا و تصاویری در شبکههای اجتماعی مواجه می شویم که منتشر کنندگان ادعای شباهت لوگو و یا طرحهای تبلیغاتی را در آنها مطرح می کنند. ادعاهایی که معمولا با واکنش طراحان و یا شرکتهای صاحب اثر مواجه میشوند. چندی ست تصاویری نیز از شباهت لوگوی برند اسنپ با یک لوگوی خارجی در فضای مجازی توسط کاربران مختلف دست به دست میشود. ام بی ای نیوز برآن شد، گفتگویی را در این باره با ستاره رسولی مدیر تیم طراحی شرکت اسنپ و رسام رستمی مدیر محصول (طراحان لوگوی این برند) داشته باشد. این دو طراح در این باره به سئوالات مختلفی پاسخ داده اند که در ادامه میخوانید.
طراحی لوگو و یا همان نشان تجاری یکی از موارد مهمی ست که برخی از کسب وکارهای ایرانی در ابتدای کارشان به ان توجه خاصی نکرده و بعد از گسترش به فکر بازنگری آن می افتند، اسنپ در این مورد چه راهکاری را اجرا و برای چه روندی را اجرایی کرده است؟ و بگویید، چرا به برخی از لوگوهای ایرانی برچسب کپی برداری خورده میشود؟
لوگو به عنوان هویت تصویری یک مجموعه از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. طراحی هر لوگو با هدف انتقال پیام خاصی صورت میگیرد که عموما از چشم بیننده پنهان میماند. در بعضی موارد بیننده به دلیل عدم اطلاع از مراحل طراحی، دچار سوء برداشتهایی از قبیل کپیبرداری، شباهت و غیره با دیگر لوگوها میشود. در مورد لوگوی اسنپ هم اخیرا چنین برداشتهایی صورت پذیرفته و به همین دلیل لازم دانستیم تا توضیحی مختصر درمورد این هویت و به خصوص لوگوی مجموعه داده شود. لوگوی اسنپ ترکیبی از نشاننوشته و علامت اسنپ است. این لوگو در پی فرآیند تغییر نام «تاکسییاب» به «اسنپ» در سال ۱۳۹۳ بازطراحی شده است. به دلیل ماهیت کسبوکار و به عنوان نشانهای از هویت سابق با تصمیم تیم طراحی اسنپ علامت پین یا نشانگر نقشه (که در لوگوی پیشین هم موجود بود) در لوگوی جدید نیز حفظ شد. اسم انتخاب شده برگرفته از کلمه انگلیسی Snap به معنی بشکن زدن که معنای سرعت را میرساند و یک حرف P اضافه از App )اختصار Application یا نرمافزار (است که P اضافه به صورت فضای منفی در لوگو دیده میشود. همچنین در جمع ۴ عدد دایره در کل لوگو نشانه ای از چرخهای خودرو و حرکت را تداعی میکند. انتخاب پالت رنگی هویت اسنپ نیز در کلیدواژههای «جوان، ایرانی، تکنولوژی محور، پویا و قابل اعتماد» ریشه دارد.
از نظر فنی لوگوی اسنپ چه روندی را طی کرده است؟
از نظر فنی یکی از شاخصههای لوگوی خوب، کیفیت یگانگی یا Uniqueness بودن آن است. لوگوی اسنپ از مسیر درست(هویت بر پایه پین نقشه و ترکیب با حرف( Pشکل گرفته اما این مسیر میتواند توسط هر سازمان دیگری که کسبوکاری بر پایه نقشه، شهر و… دارد پیموده شود و به نتیجهای مشابه برسد. طراحان هویت تصویری بر این موضوع واقف هستند که طبیعتاً این شباهت به معنی کپیبرداری نیست و البته این موضوع شامل تمام رشتههای خلاق همانند طراحی، هنرهای تجسمی و امثالهم میشود. باتوجه به نیاز یک استارتآپ که برای اولین بار در ایران وارد حوزه حمل و نقل شهری با پلتفرم موبایل شده است، فرآیند طراحی لوگو بصورتی کوتاه، مختصر و نتیجه محور انجام شد. از سال ۱۳۹۳ اسنپ رشد چشمگیری را تجربه کرده و به همین میزان از توانایی بالاتری در طراحی هویت بصری پختهتر به دست آورده که در سال جدید رونمایی خواهد شد.
چندی ست نقدی مبنی برای شباهت لوگوی اسنپ با لوگوی خارجی در شبکههای اجتماعی منتشر شده است، نظرتان در این باره چیست؟
نقدی که به علامت لوگو اسنپ وارد است شاید عدم پختگی و جامعیت کافی برای یک کسبوکار با مقیاس اسنپ باشد، که طبیعتاً از زمان تأسیس رشد چشمگیری داشته و تاکنون فرصت این بازطراحی مورد نیاز را نیافته است. از همین رو باعث شده نتایج مشابه آن نیز یافت شود، چرا که مانند بسیاری از کسب وکارهای ایرانی و خارجی در مقیاسهای مختلف، ایده دور از ذهنی را دنبال نمیکند. باتوجه به افزایش تعدد کسبوکارهای هر شاخه در دنیا، احتمال وجود هویت مشابه ناگریز است. برای محرز شدن کپیبرداری یک ایده، باید به مقایسه ریشه الهامها، مفهوم و فرم آن پرداخت که فرآیند طراحی لوگوی فعلی اسنپ هر سه مرحله را به صورت موجه، با اقتضای فرصت زمانی و مقیاس خود در زمان طراحی پیموده است. ما حساسیتهای موجود بر اسنپ را درک کرده و دوست میداریم، توئمان بر این باوریم که توجه و تاکیدات یک جامعهی تخصصی بر جنبهای از برندمان، فارغ از اینکه تا چه میزان تخصصی و با رویکردی حرفهای صورت میگیرد و یا خیر، به اهمیت جایگاه و نفوذ برند اسنپ دلالت دارد. خود را در قبال تمام بازخورد مسئول میدانیم و پیرو توضیحاتی که پیشتر ارائه شد، به زودی از نسخهی جدید لوگوی اسنپ رونمایی خواهیم کرد.
آیا در برنامه های آتی اسنپ ایجاد تغییرات در لوگو مطرح شده یا اینکه همچنان با این نشان در میان مخاطبان نشان داده خواهد شد؟
بله در راستای بهبود پیامهای ارتباطی با مخاطب و همخوانی هرچه بیشتر هویت تصویری اسنپ با ماهیت و اهداف آن، بهبود طراحی لوگو و به طور کلی هویت بصری اسنپ در دستور کار قرار دارد. به طور مثال با اضافه شدن سرویسهای جدیدی نظیر اسنپ وان و اسنپ پلاس، المانهای اختصاصی آنها با تبعیت از برند و لوگوی مادر تولید گردید. بروزرسانی کلی و کلان، نیازمند صرف زمان و مطالعهی گستردهایست که پس از کسب اطمینان از کیفیت آن رونمایی خواهد شد.